Door Mirjam Goossens
Haarlem/Heemstede – Het onderwerp staat volop in het nieuws: depressie, sombere gevoelens en suïcidegedachten bij jongeren zijn de laatste jaren flink toegenomen. GGD Kennemerland wil er iets aan doen en is een samenwerking aangegaan met het Museum van de Geest (voorheen het Dolhuys) en GGZ inGeest. Met het innovatieve kunsteducatieprogramma Word-Up krijgen middelbare scholen en mbo-opleidingen een handvat aangereikt om via kunsteducatie te leren om gevoelens te uiten. Erover praten is voor volwassenen al lastig, openheid door de jongeren zelf is zowel moedig als van wezenlijk belang.
De aftrap van het Word-Up project wordt binnenkort gehouden bij het Nova College in Haarlem. Twee van hun studenten doorbreken het taboe en werken mee met onder meer een videopresentatie over depressie.
Caitlin (21) en Earendil (19) willen na hun studie aan de slag als sociaal werker. De een in de zorg aan verslaafden of ex-gedetineerden, de ander als psycholoog bij jeugdhulp. Zij geven voorafgaand aan de start van het project hun visie over het thema en delen hun eigen ervaringen.
Is het een taboe om te praten over somberheid?
Caitlin: “Ik denk het wel. Je loopt het risico dat er op je wordt neergekeken. Of, als je iets daarover op de sociale media zet, wordt het gezien als aandachttrekkerij en niet als oprecht. Dan hou je het liever stil.”
Earendil: “Uit eigen ervaring weet ik dat de mensen al gauw vinden dat het allemaal wel meevalt bij jou. Ze zeggen: “Zo slecht heb jij het toch niet? Er zijn veel ernstigere gevallen dan jij. Het wordt gezien als puberaal gedrag of ze nemen aan dat het de hormonen zijn. Maar ze beseffen niet hoe je je werkelijk voelt.”
Wat kan helpen?
Caitlin: “Met mijn eigen vrienden kan ik wel openlijk praten over gevoelens, maar vaak is het buiten de vriendengroep dat ze je niet serieus nemen. Wij zijn immers van de ‘softe generatie’. Dat vooroordeel helpt niet bepaald, echt luisteren wel.”
Aan wie hebben jullie steun gehad?
Earendil: “Ik kon er met mijn moeder over praten en zij heeft professionele hulp gezocht. Dat heeft mij enorm geholpen. Ik zou het iedereen aanraden die het nodig heeft. Je kunt het niet altijd alleen oplossen. Ook heb ik veel gehad aan een mentor. Zij zag zelf al dat het niet zo goed ging. Dat zette de deur voor mij open.“
Wat waren de reacties van je omgeving?
Earendil: “Heel verschillend. Vriendinnen vonden hulp vragen een goede stap en spraken er ook met hun ouders over. Mannelijke vrienden waren van mening dat je zoiets zelf moet kunnen oplossen. Ik denk dat het van huis uit geleerd is dat je als man die gevoelens niet mag hebben.”
Caitlin: “Ik herken dat honderd procent. Jongens houden een stoer imago op naar elkaar. Je mag niet zwak zijn, niet huilen en je moet je groot houden. Terwijl depressie onder mannen blijkbaar vaker voorkomt. Misschien daarom wel.”
Wat is de invloed van corona?
Caitlin: “Door de verschillende lockdowns zijn jongeren langdurig op zichzelf aangewezen geweest. Het onwennige van alleen zijn is veel lastiger gebleken dan verwacht. Zo ontstaan er problemen en velen raken hierdoor met zichzelf in de knoop.”
Earendil: “Ik heb het gemist met vrienden naar de film te kunnen en daarna de stad in. Het is een vorm van afleiding van nare situaties, maar als alles dicht is zit je maar thuis te piekeren.”
Caitlin: “Ik mis toch ook wel het uitgaansleven. Bij de eerste lockdown was ik 19 en nu ben ik 21. Alles wat toen net mocht was meteen niet meer mogelijk. Ik hoop dat er een acceptatie komt dat corona er is en niet zomaar weggaat. We moeten alleen een manier vinden om ermee om te gaan.”
Meer informatie: http://www.ggdkennemerland.nl.
Foto: Caitlin (links) en Earendil (rechts) Foto: Mirjam Goossens.