Door Bart Jonker

Haarlem – Een bijzonder talent die Mattias Spee (1997), als begaafd pianist, componist en zelfs als dichter. Op woensdagavond 11 oktober zette deze jonge virtuoos zijn muzikale schreden door de nacht die hij op de pianotoetsen liet ontwaken. Tijdens een spannende reis van nocturnes en slapeloosheid wist hij het publiek voortdurend te vangen, dat hij meenam op zijn nachtelijke escapades bij kaarslicht in de kleine zaal van PHIL Haarlem.

Verrassend en afwisselend
Noem het een obsessie, mysterieus, theatraal, complex of misschien een tikkeltje rebels: Mattias Spee is gebiologeerd door de nacht waarin de slaap moeilijk te vatten valt. Valt de nacht sowieso eigenlijk wel te vatten, is de vraag die je je kunt stellen. Slapeloosheid oftewel insomnia verweven in nocturnes van diverse componisten. Mattias Spee bracht deze nocturnes op zijn eigen wijze voor het voetlicht. Een voetlicht van de duistere nacht, ingeleid door verhelderende passages uit zijn eigen geschreven gedicht. Mooi perfect verwoord en gebaseerd op zijn eigen ervaring van de nacht tot het moment van ontwaken. Een gedicht dat naadloos aansloot op de uitvoering van een gewaagd pianoprogramma, met hier en daar een experimentele twist. Zoals de ‘nocturnal voor prepared piano’ uit 2023 van de jonge Lisa Weyrauther. Verrassend afgewisseld met Chopins Nocturne nr. 8. Mattias waagde zich voorts aan de klassieke nocturne nr. 2 (1890) van Alexander Skrjabin en een moderne nocturne van Gijs Idema uit 2023. Ook nocturne  nr. 5 ‘Phalènes’ gecomponeerd tussen 1930-38 door Francis Poulenc mocht niet in Spee’s programma ontbreken. Het tweede deel van zijn programma bestond uit ‘Insomnia’ dat bestaat uit negen eigen composities van Spee, die in deze nachtelijke setting eveneens juist heel goed het daglicht kunnen verdragen. Waaronder Ataraxis (de Albatros), Event Horizon, Calimero en Liver Tears. Verrassende werken waarmee Spee aantoont een verdienstelijk componist te zijn.

Genomineerd
Mattias Spee is een van de genomineerden voor de finalistentour Dutch Classical Talent, een initiatief van de Nederlandse Concertzalen en de JCP stichting. Mattias is uniek in zijn soort en hij gaat over de keuze van zijn repertoire niet over een ‘nacht’ ijs. Hij maakt een bewuste keuze voor een oeuvre waarin hij zich geheel onderdompelt. Het is niet de makkelijkste weg waar Spee voor kiest, waarvan de uitvoering qua aanslag en tempo voortdurend nauw luistert. Daar oogst Mattias Spee veel bewondering en respect mee. Hij weet telkenmale een bijzonder knappe uitvoering uit het hoofd neer te zetten en zich geheel in zijn stukken in te leven. Mattias Spee overtuigt voortdurend en blijft in zijn spel fier overeind, waar hij zijn publiek met zijn eigen muzikale verhaal onophoudelijk weet te boeien en deelgenoot van maakt. Met recht een grote kanshebber als winnaar voor de Dutch Classical Talent, die hoge ogen kan gaan gooien. De finale in Utrecht op 12 mei 2024 zal dit moeten uitwijzen.

Foto: Mattias Spee tijdens zijn uitvoering in de PHIL. Fotograaf: Matias Wiersma