Door Bart Jonker
Haarlem – Lodewijk (Napoleon) Bonaparte (geboren in 1778, Ajaccio, Frankrijk- overleden in 1846, Livorno, Italië) de broer van Napoleon Bonaparte, was de eerste koning van Nederland in de Franse tijd, van 1806-1810. Hij verbleef onder meer op Paviljoen Welgelegen in Haarlem. Het Haarlemse toneelgezelschap Club Kenau maakt hierover de zomervoorstelling ‘Koning van Haarlem’, die buiten op het voorplein van de Stadsschouwburg Haarlem wordt opgevoerd. Marlies Bosmans en Emma van Muiswinkel spelen in het stuk mee en lichten alvast een tipje van de koninklijke sluier op.
Ieder jaar voert het jonge en enthousiaste toneelgezelschap Club Kenau een eigen zomerproductie op in de openlucht op het voorplein van de Stadsschouwburg aan het Wilsonplein in Haarlem, waarin een Haarlems figuur centraal staat.
Marlies Bosmans schreef het scenario voor de ‘Koning van Haarlem’. “In de traditie van onze voorstellingen waren we wederom op zoek naar een historische figuur in Haarlem waar we een voorstelling over konden maken”, vertelt Marlies. “We vinden het belangrijk om juist die lokale verhalen te vertellen, die normaal niet zo snel verteld worden. Zo kwamen we op Lodewijk Bonaparte, die ook resideerde op zijn buitenverblijf Paviljoen Welgelegen hier in Haarlem. Zo’n koning en ook Franse koning prikkelde eigenlijk gelijk mijn fantasie om daar een stuk over te schrijven.”
Geen zin om koning te worden
“Naarmate wij onderzoek deden naar deze Lodewijk, kwamen we erachter dat hij eigenlijk een bijzonder goede koning was voor Nederland”, vervolgt Marlies. “In het stuk vertellen we over Lodewijk Bonaparte voor de kroning, dus eigenlijk hoe hij tegen wil en dank koning werd van Nederland. Het stuk begint dat zijn broer Napoleon Bonaparte Lodewijk verplicht naar Nederland stuurt. Lodewijk heeft hier helemaal geen zin in, wil helemaal geen koning worden en besluit in ons stuk van rol te wisselen met zijn bediende. Hij is het namelijk beu om voortdurend aan het hof te zijn waar iedereen voor hem buigt: hij wil gewoon vrij zijn.” Emma van Muiswinkel vult aan: “Het is inderdaad een last om een publiek figuur als koning te zijn: je hebt eigenlijk geen keuze en je wordt daar in meegetrokken. Dat komt in ons verhaal eigenlijk duidelijk tot uiting.” Marlies: “Het gaat eigenlijk over ‘privilege’: Lodewijk denkt dat het volk het zo makkelijk heeft. Als hij naar Nederland komt ziet hij echter in dat de inflatie torenhoog is en zijn broer Napoleon een echte autocraat is die vrijheden heeft ingeperkt. Nederlanders mogen niet meer vissen, omdat er ruzie is met Engeland en jonge jongens worden ingezet om aan het front te vechten, als kanonnenvoer.” Emma: “Omdat Lodewijk zichzelf op het niveau van het volk plaatst in zijn rol als bediende, leert hij een goede koning te worden. Natuurlijk al is ons stuk een eigen draai op de werkelijke geschiedenis, al was hij in werkelijkheid een goede koning die opkwam voor de belangen van het volk en door Nederland uiteindelijk in de armen werd gesloten.”
Rollen
De hoofdrol van Lodewijk Bonaparte wordt gespeeld door Jasper van Hofwegen en Marlies Bosmans speelt de bediende. “Een ander interessant personage die in het stuk voorkomt is Mietje Hulshof, een activiste die een aanslag beraamde en dat was in de geschiedenis ook werkelijk zo,” vertelt Marlies. “Er was natuurlijk ook best wel protest tegen de Franse koning en zij was tegen de monarchie. Zij heeft haar eerste boeken gepubliceerd in Haarlem.” Emma: “Het is daarom een spannend stuk, maar vooral met veel humor omdat juist die wisseling van bediende/koning gekke situaties oplevert. Ik speel zelf het dienstmeisje Elly, dat er altijd al van droomde om te werken aan het hof van de koning. Zij heeft er een heel romantisch beeld bij waar ze later van terugkomt. Het draait om veel rang en klassenverschillen in het stuk. Daarnaast is het stuk in volledig gezellige Franse sferen en doorspekt met de mooiste en bekendste Franse chansons, dus kom snel kijken!”
Meer informatie over speeldata en kaarten: https://www.theater-haarlem.nl/…/Muz…/Koning_van_Haarlem.
Foto: Emma van Muiswinkel (l) en Marlies Bosmans (r) voor de Stadsschouwburg. Foto: Bart Jonker.