Heemstede – Dick Koomans is organist en maakt op dit moment tevens deel uit van het Flentrop-team als restaurateur voor het orgel van de Doopsgezinde kerk aan de Postlaan 16 in Heemstede. Deze restauratie is onlangs begonnen en neemt enkele weken in beslag.  

Dick: “Het fraaie orgel in de Doopsgezinde kerk is oorspronkelijk gebouwd in 1937, door de firma Flentrop uit Zaandam. Dit orgel is in de voorgaande jaren al meerdere keren onder handen genomen, de laatste keer in de jaren tachtig. Dus het is nu wel weer toe aan een flinke opknapbeurt. Op dinsdag 4 februari zijn de restauratiewerkzaamheden begonnen. Door het intensieve gebruik en de klimaatomstandigheden is het orgel aan slijtage onderhevig. In het orgel zit bijvoorbeeld leer verwerkt, dat uitdroogt. Dat veroorzaakt lekkage. Alle pijpen gaan er nu af, het orgel wordt leeggehaald en alle bewegende delen en leren onderdelen die lek zijn, worden vervangen. Zo’n orgel heeft zo’n 600 pijpen, dus daar zijn we wel even zoet mee. Deze pijpen gaan van groot naar klein. De grootste is zo’n 2,5 meter lang en de kleinste is niet groter dan een potloodje, zo rond de 5 centimeter. De inschatting is dat we nog 2 à  3 weken met dit orgel bezig zijn. Dit hangt mede af van de reparaties die we tegenkomen. Gelukkig heeft de Doopsgezinde kerk nog een klein huisorgel staan uit 1970, dat als vervanging wordt gebruikt.

Ik ben zelf zowel organist als restaurateur en dat is een goede combinatie. Ik heb eerst het Sweelinck conservatorium gedaan in Amsterdam en een tijdje gewerkt als organist. Daarna heb ik de overstap gemaakt naar de orgelbouw en de restauratie ervan.  

De orgelfirma Flentrop begon in het jaar 1903. Ze vervaardigt nog steeds orgels en doet nog altijd de restauraties. Ook van historische orgels. Onlangs hebben we in Polen zelfs een orgel uit 1580 gerestaureerd. Dat was wel heel speciaal. Daarnaast ontwerpen we zelf. Flentrop was van oorsprong een familiebedrijf, maar nu niet meer. Je hoeft als restaurateur geen orgel te bespelen, maar het komt wel van pas. Je kunt dan namelijk gelijk testen, stemmen, luisteren en proberen. Dat is zeker een voordeel.

Als het orgel gereed is, hebben we straks in september Monumentendag in de Doopsgezinde kerk, waar we het orgel uitgebreid gaan bespelen en laten horen aan de bezoekers. Weliswaar kun je het orgel ook horen tijdens de kerkdiensten, maar dan dien je je als organist een beetje in te houden en je aan te passen aan de dienst. Op Monumentendag kunnen we lekker op het orgel losgaan, de mogelijkheden volledig benutten en het in volle glorie laten horen”, aldus Dick Koomans.

Bart Jonker

Links: Flentrop-orgel (Foto: Marenka Groenhuijzen.)
Rechts: Dirk Koomans aan het werk (Foto aangeleverd.)