Heemstede/Bloemendaal – De ene wesp is de andere niet. Je kunt zomaar een Franse veldwesp in je tuin hebben terwijl je met alle moeite je drankje beschermt, omdat je denkt dat de wesp het op je drinken gemunt heeft. Terwijl de Franse veldwesp helemaal niet taalt naar onze zoetigheid. En misschien denk je dat iets een wesp is, terwijl dat helemaal geen wesp is. Als je meedoet aan de nationale wespentelling ontdek je hoe je een wesp herkent én welke verschillende wespensoorten er zoal zijn in Nederland. Dit jaar is de nationale wespentelling op zaterdag 26 en zondag 27 augustus.
Bij de eerste wespentelling in 2022 stond de bij op 1 met bijna 42%, een fractie meer dan de limonadewesp. En net als de nummer 1 was ook de nummer 3 geen wesp, dat was de zweefvlieg. Sjoert Fleurke van de Wespenstichting kijkt dan ook reikhalzend uit naar de resultaten van de telling van dit jaar: “Door de vreemde weersomstandigheden dit jaar zien we al een heel ander beeld dan vorig jaar, op basis van de meldingen en vragen die wij krijgen. Dat zien we ook aan het aantal vlinders dat we dit jaar zien, en we zijn dan ook reuze nieuwsgierig welke impact het weer heeft op zowel het aantal, als de soorten wespen in ons land.”
Aziatische hoornaar in opkomst?
Met de soorten wespen doelt Fleurke onder andere op de Aziatische hoornaar, waar veel om te doen is geweest in de media. “Als je de berichten in de media leest, zou je denken dat het aantal Aziatische hoornaars in Nederland explosief is toegenomen”, aldus Fleurke. “Uit deze wespentelling moet blijken of dat klopt, of dat de natte julimaand deze invasieve soort de das om heeft gedaan. We hopen op zoveel mogelijk deelnemers, zodat we goed in kaart krijgen hoe de wespensoorten over Nederland verdeeld zijn.”
Wat verwacht de Wespenstichting van de wespentelling? “Allereerst dat veel mensen insecten zien die ze aanzien voor wespen, waarvan ze tijdens deze telling leren dat het helemaal geen wespen zijn” antwoordt woordvoerder Nathan Veenstra. “Er zijn nogal wat insecten die het uiterlijk van de wesp hebben overgenomen, waarmee ze hun vijanden misleiden. Dit natuurverschijnsel noemen we mimicry. Onder andere zweefvliegen leiden zo niet alleen hun natuurlijke vijanden, maar ook veel mensen om de tuin.”
Daarnaast hoopt hij dat de deelnemers ook leren om de eerder genoemde Aziatische hoornaar beter te herkennen. “De media gebruiken termen als ‘monsterwesp’ en ‘horrorwesp’, waarmee het beeld ontstaat dat het om een enorm grote wespensoort gaat. De Aziatische hoornaar is alleen kleiner dan onze inheemse Europese hoornaar, waardoor mensen deze soorten met elkaar kunnen verwarren en de uiterst nuttige Europese hoornaar als vijand wordt beschouwd”, vertelt Veenstra. “We hebben op sociale media al berichten gezien waar mensen trots stelden een Aziatische hoornaar te hebben gezien of zelfs gedood, terwijl het dier op de foto de Europese variant bleek te zijn.”
Wespentelling: ontwikkelingen in kaart brengen
Wat beoogt de Wespenstichting met deze wespentellingen? Veenstra: “We willen jaarlijks in kaart brengen welke wespensoorten er in Nederland te zien zijn, en waar deze soorten zoal gezien worden. Door jaarlijks één weekend lang in heel Nederland de wespen te tellen krijgen we daar inzicht in, en kunnen we de ontwikkelingen door de jaren heen in kaart brengen.”
Voorzitter Fleurke benadrukt dat mensen tijdens de telling ook helemaal niet bang hoeven te zijn voor deze insecten: “Zoals we vorig jaar al hebben gezien komen mensen tijdens de telling ook zweefvliegen en bijen tegen. Daarnaast zijn er wespensoorten die in principe niet steken, zoals de graafwespen en sluipwespen. Verder zal een wesp mensen juist zelf zoveel mogelijk uit de weg gaan. De werksters die we gedurende de zomermaanden zien zijn erg taakgericht en vliegen liever om een obstakel heen om terug te gaan naar hun nest dan dat ze hun energie verspillen door hun angel te gebruiken.”
Eerder defensief dan agressief
We denken vaak dat wespen agressief zijn, maar volgens Fleurke is dat een misvatting. “Een wesp verdedigt het nest of haar eigen leven, zoals heel veel dieren doen. Ze zijn dus eerder defensief dan agressief.” Verder zijn wespen zelfs nuttige beestjes, die net als bijen, hommels en vlinders zorgen voor de bestuiving van bloemen, planten en bomen, en een flinke bijdrage leveren aan het opruimen van dode dieren in de natuur.
“Hoe meer je leert over wespen, hoe meer je bewust wordt van het feit dat we deze dieren moeten koesteren. Te beginnen door wespennesten zo mogelijk te laten zitten of anders te verplaatsen in plaats van ze te laten verdelgen door een ongediertebestrijder. We hopen dat de nationale wespentelling daar een bijdrage aan kan leveren” besluit Fleurke.
Zo doe je mee met de nationale wespentelling
Wil je meehelpen met de nationale wespentelling, kies dan een plek uit waar je 30 minuten lang bijhoudt welke wespen of op wespen lijkende insecten je ziet. Dat doe je dus op zaterdag 26 of op zondag 27 augustus. De resultaten geef je door via https://wespenstichting.nl/wespentelling, waar je ook het telformulier en verdere informatie vindt.
Foto: Europese hoornaar op vliegenjacht op rijpe vijg. Fotograaf: © Eric Mahieu