Middenin de cadeaumaand december zijn er ieder jaar weer veel internetbestellingen af te leveren op de woonadressen. Het online bestellen van goederen heeft daarmee een effect op de veiligheid van woonwijken. Internet-winkelen spaart een rit uit naar de winkel en leidt tegelijkertijd tot extra bestelverkeer in de woonwijken. Koeriersdiensten rijden de gehele dag af en aan. Binnen 30-km zones wordt regelmatig te hard en onoplettend gereden. Bekend is dat over het geheel genomen 60% van alle verkeersongevallen plaatsvinden op gemeentelijke wegen.
In 2013 ging er in Nederland ruim 10 miljard Euro om in de online business. Dit is de afgelopen jaren alleen maar toegenomen. In totaliteit hebben we te maken met ruim 400 miljoen pakketjes per jaar die allemaal op tijd moeten worden afgeleverd dan wel op tijd moeten worden opgehaald of opnieuw worden bezorgd wanneer de klant niet thuis is. Dit genereert meer verkeer. Omdat het afleveren met bestelauto’s of kleine vrachtauto’s plaatsvindt met uiteen liggende afleveradressen, is dit niet optimaal. Alles bij elkaar vele miljoenen verkeersbewegingen van koeriersvoertuigen in onder andere woonwijken. In ruim 90% gaat het om thuisleveringen en in slechts 6% is er sprake van aflevering op een servicepunt. (Bron: Post- en Pakketmonitor 2017 ACM). In 2015 is daar ook de levering op zondag bijgekomen. E-commerce heeft een enorme vlucht genomen. De vraag is in hoeverre deze ontwikkeling ook invloed heeft op de congestie op het hoofdwegennet en wat we daaraan kunnen doen. Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) voerde in 2014 in opdracht van het project “Beter Benutten” een quick scan naar de impact van internet-winkelen op de mobiliteit.
Krachten bundelen voor meer verkeersveiligheid
“In drukke straten komen dagelijks wel 40 tot 50 bestelbusjes per dag. Als de trend zich doorzet, zijn dat er over een jaar misschien wel 70 tot 80. Zeker als meer winkels en supermarkten thuis gaan bezorgen, zal het aantal verkeersbewegingen drastisch toenemen”, voorziet VVN-directeur Alphons Knuppel. “Als we hier met z’n allen niets aan doen zal het aantal snelheidsovertredingen, foutparkeren en andere misstanden alleen maar stijgen. Om te voorkomen dat het echt een keer vreselijk mis gaat en er doden of ernstig gewonden vallen, roepen wij bewoners van drukbezochte buurten en wijken op in actie te komen en om veiligheidsmaatregelen te vragen bij gemeenten.”
Betere registratie van ongevallen
Vorig jaar waren er 69 dodelijke ongevallen met bestelbusjes te betreuren en het is niet bekend hoe vaak daar een koerier bij betrokken was, aldus de SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid). VVN ziet graag een betere registratie van ongevallen. “In het geval van roekeloze koeriers kunnen we alleen maar aankloppen bij organisaties om onze ongerustheid te uiten, maar kunnen dat helaas niet staven met harde cijfers. Het is zaak dat beter wordt bijgehouden wat oorzaken van ongevallen zijn en wie er bij betrokken zijn”; aldus Alphons Knuppel.
Wat kan de consument zelf doen om ervoor te zorgen dat de druk van af en aanrijdende koeriersdiensten in de woonwijk lager is?
Je kunt nagaan of de partij waar de bestelling is gedaan het pakket kan bezorgen bij een servicepunt in de buurt. Bijkomend voordeel is dan dat je er niet voor thuis hoeft te blijven of dat je mis grijpt omdat de buren waar de koerier het pakket heeft afgeleverd niet thuis zijn. VVN-directeur Alphons Knuppel; “Wanneer je regelmatig een internetbestelling plaatst kun je er zelf ook voor zorgen dat je één of twee keer per week de zending gaat afhalen bij het servicepunt. Zo draag je zelf direct bij aan het verminderen van de verkeersdruk op jouw woonwijk. We veroorzaken dit probleem tenslotte met z’n allen en moeten het ook samen oplossen”.
Wat kan de branche doen?
De sector werkt aan oplossingen aldus VVN’s woordvoerder en manager partnerships Rob Stomphorst; “De grote logistieke bedrijven kunnen hun logistiek zo efficiënt mogelijk organiseren, zendingen bundelen en daarmee voorkomen dat er onnodige kilometers worden gemaakt”. Het mislukken van afleveringen is vervelend voor de klant en de vervoerder. Daarom wordt steeds meer gebruikgemaakt van het afhalen bij servicepunten, het afhalen in winkels, waar het product eerder via internet is besteld of bijvoorbeeld Bol.com die gebruik maakt van AH-winkels. Waren er in 2006 nog maar 900 servicepunten, nu zijn het er meer dan 7.000. Dit is duidelijk een trend en het is de vraag of het afhalen in een winkel of bij een servicepunt het thuisbezorgen gaat vervangen. Uit oogpunt van minder bestelautokilometers in de stedelijke omgeving kan dit een positieve ontwikkeling zijn. Gunstig voor de klant maar minder positief voor de mobiliteit is de komst van snelle diensten, waarbij thuisbezorging binnen 90 minuten wordt aangeboden. Dergelijke snelle diensten worden in Nederland zover bekend nog niet heel veel aangeboden. Voorwaarde is wel dat deze dienstverlening niet mag doorschieten richting klant, en daarmee tot extra voertuigkilometers en een groter verkeersrisico gaat leiden. Een optimale ritplanning moet het uitgangspunt blijven. Hier ligt een duidelijke uitdaging van de betreffende vervoerders. De branche denkt na over het nauwkeuriger informeren van de klant over tijdstip van afleveren en het afleveren op afspraak. Bij het VVN-Participatiepunt (https://participatiepunt.vvn.nl/) kunnen bewoners onveilige verkeerssituaties melden
Veilig Verkeer Nederland ondersteunt de ruim 5.000 verkeersonveilige situaties die jaarlijks door bewoners worden gesignaleerd, in de vorm van adviezen. “Meer dan de helft van het aantal meldingen gaat over een te hoge snelheid in de woonwijk die niet in de laatste plaats worden veroorzaakt door de bewoners zelf. Het heeft wel degelijk zin in het geweer te komen en om de melding extra kracht bij te zetten kunnen bewoners ook onze hulp inroepen zodat wij een buurtactie Snelheidsmeting kunnen organiseren om bewijs te verzamelen dat er inderdaad veel te hard gereden wordt. VVN organiseert als buurtactie ook Remwegdemo’s om buurtbewoners te laten zien wat snelheid in de wijk doet. Het is aan de wegbeheerder om actie te ondernemen en niet te wachten voordat het echt fout gaat en het te laat is.”, aldus VVN-directeur Alphons Knuppel.
Foto: Snelheidsmeting in de wijk (VVN Nederland).