Op reis

Tekst en foto’s: Bart Jonker

Nice –  Het is nog steeds vakantietijd en een van de geliefde bestemmingen voor velen onder ons is de Côte d’Azur in Zuid-Frankrijk. Al geruime tijd en het gehele jaar door is deze kust een trekpleister voor allerlei toeristen. Niet zo gek, want je kunt daar het gehele jaar door terecht vanwege het behaaglijke Middellands Zeeklimaat, ook om te overwinteren. Bovenal is het een prachtige omgeving die een lust voor de oogpupillen is. De stad Nice is hoofdstad van het Franse departement Alpes-Maritimes en vormt het epicentrum van de Côte d’Azur. De stad beschikt over de luchthaven Nice Côte d’Azur Airport aan zee, waarop het grootste deel van de toeristen arriveert. Vanuit het vliegtuigraampje worden de contouren van de hemelse azuurblauwe kust bij het landen al snel gadegeslagen: een plaatje. Anderen arriveren per trein of met de auto, doorgaans via de Route de Soleil. En ‘soleil’ (zon) is er zeker, synoniem voor Nice.

Uitstekende uitvalsbasis
Nice vormt een uitstekende uitvalsbasis voor Monaco en plaatsen als Antibes, Villefranche-sur-Mer, Cannes, Menton en Èze, maar eveneens voor de nabijgelegen  Italiaanse kust ca. 40 km (via de snelweg) verderop, met plaatsen als Ventimiglia, Bordighera en Sanremo. In de nabije omgeving wonen de rijken der aarde, vooral in belastingvrijdom Monaco, zoals coureur Max Verstappen, die komende september bij de Formule 1 in Zandvoort zijn opwachting maakt. Nice zelf is zeker ook de moeite waard om te bezoeken. Een nadere blik in deze bijzondere stad van zien en gezien worden.

Nice is echter tevens een speelveld van tegenstellingen: van berooid en arm, versus mondain en rijk. Nice heeft wel iets van Parijs in een mediterraan jasje. Naast het Frans wordt nog het Occitaans (uit de Provence en deze regio) in Nice gesproken. In het Occitaans heet de stad Nissa of Niça. Nice is na Marseille de grootste stad aan de Franse Rivièra en qua inwonerstal de vijfde grootste stad van Frankrijk.

Nice is niet altijd Frans geweest, integendeel…
De stad Nice kent een bewogen geschiedenis in haar bestaan en was door de eeuwen heen een speelbal van verschillende overheersers. Archeologische vondsten indiceren dat er reeds zo’n 400.000 jaar geleden een nederzetting op deze plek was. De naam Nice komt oorspronkelijk van de oude Grieken, die verschillende handelsplaatsen langs de Ligurische kust stichtten en op de plek van het huidige Nice de stad Nikaia of NIcaeau doopten, naar hun godin van de overwinning, Niké. De Romeinen veroverden later grote stukken, waardoor Nice Romeins werd. Zij stichtten nabij  Cemenelum, Cimiez op de berg. Na de Romeinen had Nice verschillende overheersers en werd het bestookt door de Ostrogothen, de Franken, Saracenen en werd het zelfs even overheerst door moslims. In de 12^e eeuw kwam Nice niet te vallen onder het machtige Genua, maar door een bondgenootschap met Pisa viel het onder de Provence. Genua werd als vijand gezien. Eeuwenlang gekrakeel en machtsstrijd om de stad resulteerden dat Nice (Nizza), ook vanwege haar strategische ligging aan zee, in 1388 werd ingelijfd bij het Graafschap van Nice van het Hertoghuis Di Savoia. Vervolgens werd Nizza geconfronteerd met verschillende heersers die de stad graag wilden innemen: van Fransen, Spanjaarden tot Turken, van Napoleon Bonaparte, de Oostenrijkse Habsburgers tot het koningshuis Di Savoia. ‘Nizza’ was een stad waar Italiaans de voertaal bleef tot 1860. Napoleon III van Frankrijk kreeg uiteindelijk in 1860 Nizza samen met de streek Savoye toegewezen door Vittorio-Emanuel II van het Italiaanse koningshuis Di Savoia  (Sardinië-Piemonte) bij het Verdrag van Turijn, ter compensatie en als steun voor de Italiaanse Eenwording, de Risorgemento (Herrijzenis). Dat lag best gevoelig, mede omdat Nizza de geboortestad was van de Italiaanse nationalist, politiek afgevaardigde en veldheer Guiseppe Garibaldi (1807-1882), die deze vereniging van Italië militair mogelijk maakte. Sindsdien is Nice een Franse stad gebleven. Zelfs nu nog is af en toe door bejaarde nationalistische Italianen uit deze regio te horen: ‘Nizza é da noi” oftewel “Nice is van ons”. Een gevoelige snaar tussen Frankrijk en Italië.

Ontstaan toerisme
Aan het einde van de negentiende eeuw werd Nice goed bereikbaar door de aanleg van spoorlijnen, waardoor de stad met haar milde en gunstige mediterrane klimaat het gehele jaar door een geliefd vakantieoord werd voor vooral de Britse adel en hogere klassen en andere Europese vorstenhuizen en notabelen. Vanwege het massatoerisme van vooral deze Britten heeft de langgerekte boulevard in Nice langs de kust haar naam  ‘Promenade d’Anglais’ te danken, thans nog steeds een van de grote toeristische en geliefde trekpleisters in Nice. Sinds 2021 staat deze op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Op 14 juli 2016, de Franse Nationale Feestdag, vond op de Promenade d’Anglais een terroristische aanslag plaats, die veel slachtoffers eiste. Een vrachtwagen reed toen bewust op mensen in. De dader werd doodgeschoten. Sindsdien patrouilleren Franse militairen dagelijks met mitrailleurs door de stad, om nieuwe terreurdaden te voorkomen en de stad veilig te houden.

Spil van de Côte d’Azur
Nice vormt de spil van de Côte d’Azur. De stad staat bekend om haar regelmatige festivals en ook het carnaval wordt hier uitbundig gevierd. De stad is een mooie wandeling waard. Natuurlijk is het leuk om te flaneren op de Promenade d’Anglais, maar ook vooral de oude stadswijken van Nice ‘Vieux Nice ’ zijn erg leuk om te ontdekken. De pastelvormige gebouwen in het fraaie decor van mediterrane kleuren zijn een lust voor het oog. Helaas wordt dit gedeelte van Nice wel overstroomd door toeristen. Je kunt eten in de vele massale eetgelegenheden, maar verwacht niet altijd de hoogste kwaliteit en een vriendelijk woord en een servicegerichte bediening. Bovendien kan de rekening met eten en drinken gepeperd uitvallen. Opletten dus. De stad kent op andere plekken aardige en gezellige eettentjes. Tip: ga eten waar de lokale Fransen zelf gaan uiteten. Op het laatste deel van de boulevard staat het monument in de Franse driekleur ‘I love Nice’, waar toeristen in de rij staan om mee op de foto te gaan. ‘I love Nice’ kun je tweeledig uitleggen: ‘Ik hou van Nice’ of ‘Ik hou van leuk, lief of vriendelijk’, het laatste als boodschap naar de wereld. Net als iedere  grote stad heeft Nice goede en minder goede wijken. Rond het station Nice-Ville is een stuk minder fraai.  Daar is het andere gezicht van Nice te zien van zwervers en armoede. Een schril contrast met het jetsettoerisme. Let altijd goed op uw spullen als u wandelt door Nice, zakkenrollers liggen overal op de loer.

Diverse bronnen, o.a. Nice Comune en Wikipedia.