Zandvoort – Op vrijdag 8 november wordt om 16 uur de tentoonstelling ‘Keizerin Sisi’ geopend in het Zandvoorts Museum aan de Swaluëstraat 1 in Zandvoort. In aanwezigheid van zangeres Pia Douwes, die de rol van Sisi vertolkt in de musical ‘Elisabeth’. De tentoonstelling loopt tot zondag 1 maart.
Sissy Seidenstiker zit in het vierde jaar van haar bachelor studie ‘cultureel erfgoed’ aan de Reinwardt Academie in Amsterdam en hielp deze tentoonstelling opzetten. “Keizerin Elisabeth (Sisi) van Oostenrijk (1837-1898) spreekt voor velen nog steeds tot een mythische verbeelding, ook hier in Zandvoort”, vertelt ze. “Je schrijft Sisi, haar koosnaam, ook met een enkele ‘s’, omdat ze zelf zo haar brieven ondertekende. Ze verbleef tweemaal incognito in Zandvoort, vond hier haar rust en had een goede relatie met de Zandvoortse gemeenschap: ze zit gewoon in het DNA van deze gemeente. Dat is nog te zien op de boulevard waar haar beeld staat. Daarnaast heeft ze vele zaken geschonken aan de Zandvoortse Agathakerk.
Het leven van Sisi wordt erg geromantiseerd in de filmtrilogie als keizerin, maar haar leven ging niet over rozen en kende vele tragedies. Ze verloor haar eerste kind Sophie. Haar zoon en troonopvolger Rudolf, die ontzettend gedrild werd in een militaire opvoeding, aangejaagd door haar man Frans Josef 1, pleegde zelfmoord, nadat hij eerst zijn maîtresse barones Maria von Vetsera had omgebracht. Rudolf was officieel getrouwd met prinses Stefanie van België. Sisi heeft deze tragedie nooit kunnen verkroppen en raakte in een depressie. Ze lachte praktisch nooit en ze sprak binnensmonds.
Sisi heeft van het begin af aan grote moeite gehad met het rigide keizerlijke protocol in Wenen: haar positie als vrouw werd hierdoor aanzienlijk beperkt. De opvoeding van haar kinderen werd voornamelijk gedaan door haar schoonmoeder, aartshertogin Sophie, die haar niet toeliet haar kinderen zelf op te voeden.
Sisi wilde gewoon haar eigen leven leiden en had een grote vrijheidsdrang. Zo was ze als kind in Beieren ook opgegroeid. Dat botste totaal met het Weense hof. Ze was in dat opzicht een beetje vergelijkbaar met prinses Diana van Groot-Brittannië. Sisi had de rol van echtgenote die getrouwd was met de machtigste man van de wereld: keizer Frans Josef I, die er ook maîtresses op na hield. Ze stond in de schaduw van deze driehoeksverhouding en stelde zich daarin onafhankelijk op. Ze leefde haar eigen leven, ontliep het hof door veel te reizen en was heel maatschappelijk bewogen. Ze sprak vele talen, zelfs Grieks. Ze stond erop om met de Griekse kroonprinses in het Grieks te communiceren, die de taal minder beheerste dan zij.
Sisi was heel verlegen en ze hield er niet van om in de schijnwerpers staan. Ze gebruikte bijna geen make-up en haar prachtige jurken dienden louter als representatie en uniform. Haar handelsmerk was ook haar wespentaille, een schoonheidsideaal voor vele vrouwen, maar bij haar mede ontstaan omdat ze aan anorexia leed en voortdurend op dieet was. Na haar 32ste wilde ze niet meer gefotografeerd worden. Haar eerdere beeltenissen werden daarom geretoucheerd. Eigenlijk weet niemand precies hoe ze er echt later uitzag.
Op 10 september 1898 werd er in Genève een aanslag op Sisi gepleegd en werd ze doodgestoken door de Italiaanse anarchist Luigi Lucheni.”
Meer informatie op http://www.zandvoortsmuseum.nl.
Bart Jonker
Foto: Sissy Seidenstiker toont de Sisi-jurken van Pia Douwes.