Door Eric van Westerloo

Heemstede – Het is al even geleden, maar toch is het voor veel mensen een legendarische gebeurtenis om bij stil te staan: de Slag te Manpad. Een militair optreden waarbij voor het eerst Nederlandse beroepssoldaten werden ingezet.

In 1592 begon de zoon van de beruchte Hertog van Alva, Don Frederik was zijn bijnaam, Haarlem te belegeren. Op 13 juli was de inname een feit en gaf Haarlem zich over. Als onderdeel van de gevechten vond om en nabij het Manpad in Heemstede een veldslag plaats. De Hollandse troepen van de Prins van Oranje kregen 1592 de status van beroepsmilitair.

Voordien was het een allegaartje van vrijwilligers en ongeregelde milities. Toch moesten de troepen bij het Manpad zich na grote verliezen gewonnen geven. Volgens de geschiedschrijving vond de slag plaats op 9 en 10 juli 1593. Het was de bedoeling om Haarlem van voedsel en munitie te voorzien. Ondanks de inzet van de nieuw gevormde cavalerie en infanterieregimenten, lukte het niet Haarlem te ontzetten.

Heroïsch is het verhaal van Gaspard van der Noot. Hij voerde zijn ruiters der Cavalerie aan en kwam daarbij om het leven.

Een afvaardiging van de huidige Cavalerie en Infanterie was naar Heemstede gekomen om de historische eerste slag van deze legeronderdelen te herdenken.

In een toespraak bij het monument aan de ingang van de Manpadslaan werd gewezen op het belang van een goed functionerend leger.

De huidige gevechten in de Oekraïne laten zien dat een krijgsmacht er niet voor niets is. Zij zorgt voor stabiliteit, beschermen de burgers en in het geval van Nederland de democratie. Ditmaal waren bij de herdenking op 8 juli ook burgemeester Astrid Nienhuis en twee wethouders aanwezig. De burgemeester legde een bloemstuk bij de gedenknaald. Een trompetter gaf het sein voor een minuut stilte ter nagedachtenis van de dappere mannen die, nu 450 jaar geleden, voor onze vrijheid het leven lieten.

Foto’s: Herdenking Slag te Manpad. Foto’s: Eric van Westerloo.