Door Bart Jonker

Heemstede – Margriet Duivenvoorde en Rozemarijn Janssen zijn maatschappelijk werkers voor het ‘Team Vroeg Eropaf’ bij WIJ Heemstede. Aan de hand van een gemeentelijke signaleringslijst gaat dit team al in een vroeg stadium in gesprek met mensen die dreigen een grote betalingsachterstand of schuld op te bouwen. Team Vroeg Eropaf biedt begeleiding om deze betalingsachterstanden niet te laten oplopen en biedt houvast en overzicht, voordat deze schulden uit de hand gaan lopen.

Vooral mensen in hun kracht terugzetten is belangrijk
“Het Team Vroeg Eropaf’ bij WIJ Heemstede is ontstaan naar aanleiding van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening die op 20 januari 2021 is aangenomen”, legt Margriet uit. “Gemeenten worden volgens deze wet verantwoordelijk gesteld om inwoners met een betalingsachterstand hulp aan te bieden. Dit gaat in samenwerking met Stichting BKR (Bureau Krediet Registratie) en er zijn afspraken gemaakt met gemeenten, wooncorporaties, de zorgaanbieders en nutsbedrijven die gas, water en licht leveren. Deze organisaties zijn bij wet verplicht de mensen te melden met een betalingsachterstand, die per gemeente op een signaleringslijst terecht komen. Dat kan al om achterstanden van kleine bedragen als 50 euro gaan, bijvoorbeeld voor een drinkwaterrekening. Als mensen dit niet kunnen opbrengen, dan is er vaak wel wat aan de hand. Omdat een betalingsachterstand voor mensen veel stress oplevert en de kans bestaat dat ze deze zaken niet meer overzien, is het Team Vroeg Eropaf in het leven geroepen. Dit team benadert deze mensen reeds in een vroeg stadium, aan de hand van de signaleringslijst met daarop de mensen met betalingsachterstanden, die wij aan het einde van iedere maand ontvangen, gescreend door de gemeente Heemstede en Bloemendaal, volgens de richtlijnen van de Europese AVG persoonsgegevens. Er is gekozen om deze gesprekken door maatschappelijk werkers te laten plaatsvinden, omdat wij neutraal zijn en geen belang hebben bij het innen van de schuld. Wij kijken juist waar het probleem van een betalingsachterstand is ontstaan en kijken waar we in het proces iets voor diegene kunnen betekenen of bemiddelen. Vooral de mensen in hun kracht terugzetten is zo belangrijk. En dat leidt tot diverse uitkomsten.”

Proberen de menselijke kant achter de schuld te zien
“Wat belangrijk is dat zulke teams al langer landelijk bestonden, zoals bijvoorbeeld in Amsterdam”, vult Rozemarijn aan. “Door de nieuwe wetgeving is het Team Vroeg Eropaf ook in Heemstede opgezet. We zien als schulden oplopen dat dit heel veel impact heeft op mensen. Ze gaan ermee naar bed en staan ermee op, brieven worden niet geopend.  Wij proberen juist ‘meer de menselijke kant achter de schuld te zien’. In het verleden was hier minder aandacht voor. We kijken echt naar: “Wat voor effect heeft het op jou en wat wil jij eraan doen?” Uiteindelijk kan een schuld of betalingsachterstand iedereen overkomen. Er gebeuren nu eenmaal dingen in het leven, waar je niet altijd wat aan kunt doen of vat op hebt. Vanuit onze expertise voor maatschappelijk werk, zoom je al automatisch in op de menselijke kant. Dat is anders dan een deurwaarder of incassobureau, die alleen de betalingsachterstand komt vereffenen, zonder een menselijk uitgangspunt.” Margriet: “Je probeert te ontdekken wie de andere persoon is aan de telefoon en aansluiting bij diegene te vinden. Ik vind het verrassend dat de meeste mensen die wij benaderen geduldig aanhoren waar wij kunnen helpen. We horen vaak: “Goed dat jullie dit doen.” Er is natuurlijk ook weleens weerstand, maar ik kan zeggen dat dat op een hand te tellen is.” Rozemarijn vult aan: “Mensen vinden het juist fijn dat je bij hen informeert hoe het met ze gaat en wat er speelt. We zijn gewoon wat laagdrempeliger. Er zijn mensen die bijvoorbeeld nadenken over schuldhulpverlening en dit een te grote stap vinden. Juist onze benadering maakt de drempel minder hoog.”

Meer informatie? Kijk op de website: https://wijheemstede.nl/ondersteuning/hulp-bij-schulden/.

Foto: Margriet Duivenvoorde (links) en Rozemarijn Janssen (rechts) van het Team Vroeg Eropaf van WIJ Heemstede, Foto: Bart Jonker.