Haarlemse jongens in Indonesië

Op 30 maart 1946 stapte het Kennemerbataljon van boord in de haven van Tandjong Priok bij Batavia. Dit bataljon bestond uit een groep oorlogsvrijwilligers uit de regio Haarlem. De meeste leden waren actief geweest in het verzet en wilden nu helpen om Indonesië te bevrijden van de Japanners en het land te helpen opbouwen. Ruim twee jaar later keerden zij weer huiswaarts, vele ervaringen rijker maar ook illusies armer. In het Gasthuis van Museum Haarlem is een expositie gewijd aan deze Indiëgangers uit Zuid-Kennemerland, ook wel ‘het vergeten Leger’ genoemd. Van 23 juli tot en met 28 augustus 2016.

Het Kennemerbataljon werd in augustus 1945 opgericht met als doel Indonesië te helpen bevrijden van de Japanners en het land opnieuw op te bouwen. Toen Japan medio augustus ’45 capituleerde verviel de eerste reden. De jongens gingen toch. In maart 1945 kwamen ze, na een korte opleiding in Engeland, aan in Batavia. De situatie waarin ze terecht kwamen was heel anders dan de Nederlandse regering hun had voorgespiegeld. Ze werden niet als bevrijders ontvangen, in tegendeel, er heerste chaos, en moord en plundering was aan de orde van de dag. Er waren verschillende verzetsgroepen actief, vaak aangespoord door achtergebleven Japanse soldaten. De Nederlanders en halfbloeden, maar ook de Chinezen die in Indonesië woonden, waren hun leven niet zeker. Het streven om het land te helpen met het naoorlogs herstel en de opbouw lukte maar gedeeltelijk en de strijd met het lokale verzet mondde langzaam uit in een contra-guerrilla-oorlog.

Na de beëindiging van eerste Politionele actie in 1947 keerde het bataljon weer naar huis. Er waren vierentwintig mannen gestorven en veel gewonden gevallen. De meesten van hen hadden in totaal acht jaar oorlog achter de rug. Veel van de leden hebben van deze oorlogservaringen geestelijk een knauw gekregen, waar ze – al dan niet op latere leeftijd – last van hebben gekregen.

In de tentoonstelling wordt een historisch overzicht gegeven van het ontstaan en reilen en zeilen van het Kennemerbataljon. Er zijn verhalen te lezen, foto’s te zien, er zijn fotoalbums van oud-strijders en een dagboek. Ook zijn er formulieren zoals de Verbandactie, waarmee oorlogsvrijwilligers zich beschikbaar stelden. De tentoonstelling is samengesteld door Luuk Wilmering. Met dank aan: Martin de Graaf, Rob de Graaf en de kinderen van Frits Sauer.
Van 23 juli tot en met 28 augustus in Museum Haarlem, Groot Heiligland 47 in Haarlem. Geopend dinsdag t/m zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur en zondag t/m maandag van 12.00 tot 17.00 uur.